Doğa ile Tasarıma Giriş

Örüntüleri görebilen ve kendi yaşam tasarımlarında kullanabilenlerin yaşama ihtimalleri daha yüksek olacaktır; daha anlamlı, sağlıklı, keyifli, bereketli hayatlar sürebileceklerdir. Tarihsel örüntüleri gördüğümüzde bizleri zor günlerin beklediğini de farkedebiliriz. Zor zamanlar için tasarım yapalım ve iyisini umalım – her türlü doğru iş yapmış olacağız.

Önceliğimiz en temel ihtiyaçlarımızı karşılayacak çözümler olmalı. Maslow insan ihtiyaç piramidine göre en temelde yiyecek, su, sıcaklık (barınak), dinlenme ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyor, ki diğerleri bunların üzerine eklenebilsin.


Eğer içinde yaşadığımız sistem bu en temel ihtiyaçları karşılamada yetersiz kalıyorsa, kendimiz, ailemiz, yakın çevremiz için bunların temini bizim sorumluluğumuzdur.
Halihazırda hem ülkemizde hem de dünyanın birçok yerinde insanların büyük çoğunluğu temiz ve sağlıklı gıdaya, temiz suya ve kafalarını sokacakları bir barınağa erişimde büyük zorluklar içinde. Olası küresel bir ekonomik ve/veya çevresel kriz mevcut durumu çok daha zorlaştıracaktır.

Tek başımıza bireysel olarak veya tercihan bir grup insan olarak kendi yaşamlarımızı daha dirençli, bereketli yapabilmek için bir yol haritasına, akılcı ve uygulanabilir bir tasarıma ihtiyacımız vardır.

Kendi doğal, temiz gıdamızı üretebilmekten, kırsalda kendi kendine yetebilen bir yaşam alanı kurmaya, mevcut yaşam alanlarını sürdürülebilir bir yaşam tarzına dönüştürmeye, bizlere temel yaşam kaynaklarımızı sunan doğamızı korumaya ve canlandırmaya kadar ölçeklenebilen bir tasarım metodolojisine sahip olmak kritik önemdedir. Doğanın işleyişini, örüntülerini, çözümlerini temel alan ve dünyamıza bütüncül bakabilen yeni bir tasarım anlayışı.

Doğal gıda üretimi seçeneklerine bir bakalım:

Kendi başımıza mümkün olabildiği kadar kendi gıdamızı doğal yöntemlerle üretme amacımız olsun. Sağlıklı yaşayabilmek için buna ihtiyacımız var zaten. Kendi gıdamızı üreten bahçemizin bereketli, başarılı olabilmesi için bahçenin tasarımını ele alalım.

Canlı sistemlerin temel kriterlerine bakalım:

  • Organizasyon örüntüsü
    Sistemin temel karakterini belirleyen ilişki ve bağlantıların bileşimi
  • Yapı
    Sistemin organizasyonel örüntüsü
  • Yaşam işleyişi
    Sistemin organizasyonel örüntüsünün devamı için aktiviteler

Tasarım 1: Doğal Gıda Temini Sistemi

Organizasyon örüntüsü

  • Sistemin temel karakteri: gıdamızı üretmeyi başarabilmek üzere ne tür ilişki ve bağlantılar kurabiliriz
    • Balkon, teras, ahşap bir sandık veya toprak olan her yerde gıda üretebiliriz. Ufak bir hacimde bile olsa kendi toprağımızı üretip, gıda veren bitkiler yetiştirebiliriz.
    • Grup olarak başka insanlarla birlikte bir toprak üzerinde gıda üretimi yapabiliriz.
    • Kırsalda doğal gıda üretenlerle ilişkiler kurup onların fazla gıda üretimlerine talip olabiliriz.
  • Yapı, organizasyon
    • Yukarıdakilerin her biri için ayrı yapısal tasarıma ihtiyaç var.
    • Balkonda bahçecilik bileşenleri: Saksı + canlı, zengin toprak + su + bitki
    • Kolektif olarak bir toprakta gıda üretimi bileşenleri: insanlar + toprak + su + bitki + hayvanlar + ekipman + hammadde…
  • İşleyiş
    • Olası tüm organik maddeleri geri dönüşümle kompost gübreye dönüştürme – burada solucan ve bakterilerden de faydalanma – böylece toprağın sürdürülebilir bereketi sağlanır.
    • Grup olarak çalışmalarda doğal gıda üretiminin sürdürülebilirliği için grup içinde çalışma/sorumluluk organizasyonu
    • Ekipman, hammadde temini organizasyonu

Organizasyon örüntüsünü çıkardıktan sonra sistem işleyiş şemasını çıkarabiliriz.

Temel ihtiyaçlar belirlendikten sonra bunların temini sağlanmalıdır. En temel ihtiyaçlar güneş ve sudur. Güneş almayan veya su olmayan bir alanda bitki yetiştirmek pek mümkün olmaz. Ama toprağın bereketinin devamı için gerekli diğer ihtiyaçların da temini gerekir. Bahçenin organik atıkları komposta dönüşerek önemli bir ihtiyacı karşılayabilir. Bahçe ve çevresindeki yapı çatılarından toplanacak yağmur suyu su ihtiyacını karşılayabilir.

Tasarım, ihtiyaçları en efektif karşılayacak şekilde yapılmalıdır.